Anderstalige nieuwkomers zijn kinderen of jongeren die nog niet lang in België wonen en onvoldoende Nederlands begrijpen om de lessen te kunnen volgen.
Zij voldoen aan de volgende voorwaarden:
Een anderstalige nieuwkomer (AN) in het basisonderwijs voldoet aan alle voorwaarden. Wanneer het kind is ingeschreven in september, blijft het gedurende 1 schooljaar een anderstalige nieuwkomer. Als het kind in oktober of later is ingeschreven, is het ook in september van het volgende schooljaar een anderstalige nieuwkomer.
Elke AN van 5 jaar en ouder die voldoet aan de voorwaarden heeft recht op ondersteuning om Nederlands te leren. Vanaf een bepaald aantal krijgt de school extra lestijden om het onthaalonderwijs te organiseren. Hoe de school dat doet, is aan de school om te beslissen:
Om je extra lestijden te berekenen, kies je om de AN te tellen per school of scholengemeenschap. Tijdens het schooljaar kun je die keuze niet meer veranderen. Per AN van 5 jaar en ouder die voldoet aan de voorwaarden krijg je 1,5 lestijd, als er minstens 4 zijn in een autonome kleuter of lagere school met 1 vestigingsplaats. Voor een basisschool is dat aantal 6 leerlingen. Wanneer de aanvraag vanuit de scholengemeenschap gebeurt, moeten er minstens 12 AN-leerlingen ingeschreven zijn. Als het aantal anderstalige nieuwkomers stijgt of daalt tijdens het schooljaar, kan je de lestijden herberekenen.
Gewezen anderstalige nieuwkomers zijn leerlingen in het basisonderwijs die in het voorgaande schooljaar anderstalige nieuwkomers waren én onthaalonderwijs hebben gekregen. Per gewezen anderstalige nieuwkomer die de school op 1 oktober telt, krijgt de school 1 aanvullende lestijd voor het hele schooljaar.
Een kind van 5 jaar en ouder die voldoet aan de voorwaarden en officieel in een asielcentrum verblijft, wordt als AN beschouwd zolang het in het asielcentrum woont. Dat kan voor 1 of meerdere schooljaren.
Ook AN-kinderen zonder papieren kunnen ingeschreven worden. Zij voldoen aan de leerplicht en tellen mee voor het regluier lestijdenpakket en voor extra omkadering als AN als zij voldoen aan de voorwaarden.
Voor elke AN, waarvoor je als school onthaalonderwijs organiseert, krijg je 12,5 euro per volledige maand in de periode dat de school onthaalonderwijs organiseert.
Het het onthaalonderwijs staan twee belangrijke doelstellingen voorop:
De school dient ook een individueel werkplan voor elke anderstalige nieuwkomer op te stellen en op te volgen. De leraren die instaan voor dit onthaalonderwijs krijgen ook de kans om deel te nemen aan nascholing. Zij kunnen rekenen op de steun van de taalbegeleiders.
Voor AN, leeftijd 5de en 6de leerjaar kan de afweging gemaakt worden of OKAN een optie is.
Dat kan als ze:
Na een toelatingsklassenraad kunnen zij starten in OKAN.
Ook in het secundair onderwijs moet een jongeren voldoen aan alle voorwaarden om anderstalige nieuwkomer te zijn. Je kunt echter afwijkingen toekennen op de voorwaarden van de leeftijd, verblijfsduur in België en schoolloopbaan in het Nederlandstalig onderwijs in de toelatingsklassenraad van OKAN.
Er kan 1 OKAN-werking georganiseerd worden per scholengemeenschap, waarbij 1 school de contactschool is. Per AN krijg je 2,5 uren leraar. Deze uren kunnen enkel aangewend worden voor de organisatie van het onthaaljaar. Ze kunnen wel aangevuld worden met uren-leraar, toegekend op basis van de telling van 1 februari. Bij stijging of daling van 4 anderstalige nieuwkomers, herbereken je de uren-leraar.
Ook de anderstalige nieuwkomers zonder papieren kunnen ingeschreven worden en voldoen zo aan de leerplicht. Zij worden ook als regelmatige leerling meegeteld.
Met het onthaalonderwijs staan drie belangrijke doelstellingen voorop:
Tijdens het onthaaljaar streeft je school de ontwikkelingsdoelen na. Je werkt een leertraject uit voor elke anderstalige nieuwkomer en houdt ook alle informatie bij over de nieuwkomers en hun doorstroming naar het reguliere onderwijs. De leraren hebben recht op nascholing in taalvaardigheidsonderwijs en intercultureel onderwijs.
De werkingstoelages voor de AN worden berekend op basis van het puntengewicht vermenigvuldigd met de geldwaarde per punt (basisfinanciering) en staat gelijk aan het puntengewicht van leerlingen in de eerste graad, namelijk 16. Per leerling kan er ook een bijkomende berekening gebeuren op basis van de leerlingenkenmerken. Lees meer in: onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs
Voor ondersteuning en opvolging na het onthaaljaar heeft elke scholengemeenschap recht op 0,9 uren-leraar per regelmatige leerling in het onthaaljaar. De vervolgschoolcoach die die uren opneemt, krijgt een tweeledige opdracht:
Lees meer in de omzendbrief onthaalonderwijs: omkadering voor ondersteuning en opvolging na het onthaaljaar.
